وقتی کسی از ما می‌خواهد کاری انجام دهیم، غریزه ما تقریباً همیشه آماده “بله” گفتن است. این موضوع هم در تجارت و هم در زندگی شخصی ما و حتی در شرایطی که باعث ناراحتی ما می‌شود نیز وجود دارد. اگر می‌خواهید در محل کار خود پیشرفت کنید و یک سبک زندگی سالم داشته باشید، چگونه نه گفتن را بیاموزید.
در بسیاری از موارد، نه گفتن مربوط می‌شود به اولویت‌بندی آنچه واقعاً مهم است. اگر بتوانید کارهای خودتان را درست اولویت‌بندی کنید و شجاعت داشته باشید که به کارهای خارج از برنامه‌ریزی‌تان نه بگویید، احتمال اینکه خاطر راحت‌تر و آسوده‌تری داشته باشید، بیشتر است. در این مقاله، ما در مورد اینکه چرا نه گفتن سخت است و چگونه می‌توان این مهارت را آموخت و تقویت کرد صحبت می‌کنیم.
دلایلی که از نه گفتن میترسیم:
بیشتر ما خودمان را مقید کردیم که هر زمان که بتوانیم تا حد امکان پذیرفتنی و مقبول باشیم. به‌عنوان‌مثال، اگر یکی از آشنایان بخواهد از شما پول قرض بگیرد، حتی اگر قبول این درخواست با شرایط ما سازگار نباشد، آن را می‌پذیریم.
دلایل زیادی وجود دارد که ما تقریباً همیشه می‌خواهیم با اکراه “بله” بگوییم، مانند:
- اجتناب از درگیری
بیشتر ما می‌خواهیم هر زمان ممکن است از بحث‌وجدل اجتناب کنیم، بنابراین توافق با دیگران موضع پیش‌فرض ما می‌شود.
- دوست‌داشتنی‌تر شدن
ما درنهایت اغلب با درخواست‌ها موافقت خواهیم کرد فقط برای اینکه خودمان را جذاب‌تر جلوه دهیم.
وقتی‌که نه گفتن برایتان دشوار است یعنی شما قاطع نیستید؛ اما بهتر است بدانید که نه گفتن ابزاری است که می‌توانید برای تعیین مرزهایتان، هم در زندگی و هم در کار از آن استفاده کنید.
چرا باید نه گفتن را یاد بگیرید؟
غیرممکن است که بتوانید با رضایت خاطر به هر شخصی و یا به هر درخواستی که از شما می‌شود “بله” بگویید. در بسیاری از ادبیات در این موردبحث شده است که چرا رد کردن درخواست دیگران و توانایی نه گفتن از ویژگی‌های معمول افراد موفق است. در این زمینه ما به ذکر دلایل زیر می‌پردازیم:
- نه گفتن، این امکان را برای شما فراهم می‌کند تا مرزهایتان را با دیگران مشخص کنید. اگر مردم فکر کنند که شما با هر چیزی موافقت می‌کنید، برخی سعی می‌کنند از این موضوع به نفع خود استفاده کنند.
- می‌توانید از وقت خود بهتر استفاده کنید. رد درخواست‌ها به شما این قدرت را می‌دهد که از وقت خود به شکلی که خودتان صلاح می‌دانید استفاده کنید، بنابراین می‌توانید روی آنچه برای اهداف خودتان بسیار مهم است تمرکز کنید.
- این مهارت می‌تواند باعث افزایش اعتمادبه‌نفس شما شود. توانایی نه گفتن، می‌تواند به شما احساس کنترل بر زندگی‌تان را بدهد و اعتمادبه‌نفس شما را افزایش دهد.
نه گفتن در صورت لزوم به‌اندازه کافی ساده است. اما بااین‌حال، وقتی شما می‌خواهید بفهمید که چگونه این کار را در یک محیط کسب‌وکار انجام دهید، اوضاع بسیار پیچیده می‌شود. وقتی نوبت به محل کار می‌رسد، شما اغلب باید پابه‌پای بسیاری از منافع شخصی و شخصیت‌ها حرکت کنید. بنابراین فهمیدن اینکه چگونه می‌توانید ضمن مساعد نگه‌داشتن اوضاع به برخی از مسائل “نه” بگویید اندکی دشوار است.
توانایی نه گفتن در مورد بهبود زندگی شخصی نیز یک مهارت خارق‌العاده محسوب می‌شود. شما باید بتوانید درخواست‌هایی را که موجب نارضایتی شما می‌شوند را رد کنید و همچنین باید بیاموزید که گاهی به خودتان نیز “نه” بگویید. به‌عنوان‌مثال، اگر می‌خواهید یک پیتزای بزرگ را به همراه چند نوشیدنی به‌تنهایی بخورید زمان بسیار خوبی برای گفتن “نه” به خودتان خواهد بود.
بیشتر بخوانید: 15 روش برای بهبود و تقویت مهارت تصمیم گیری
3 نکته کلیدی برای نه گفتن (هم در زندگی شخصی و هم در محل کار)
نه گفتن یک مهارت اساسی است و دانستن چگونه گفتن آن بدون تعارض با مردم بسیار بااهمیت است. برای آموختن این مهارت نکات زیر را در نظر بگیرید و تمرین کنید.
1. گزینه‌های دیگری را که می‌توانید در مورد آن توافق کنید پیشنهاد دهید.
تصور کنید که برای یک وبسایت کوچک کار می‌کنید و مشتری شما از شما می‌خواهد یک برنامه چت زنده سفارشی را ایجاد و پیاده‌سازی کنید. اگرچه این کار عملی است، اما ممکن است زمان زیادی نیاز داشته باشد و بودجه زیادی صرف آن شود. همچنین ممکن است کارهای بیشتری در خط تولید داشته باشید و وقت کافی برای اختصاص دادن به این برنامه را نداشته باشید.
اولین موضوع در اینجا این است که اگر درخواست خارج از محدوده قرارداد شما باشد، به‌طور کامل رد کنید. با این‌حال انتخاب بهتر، پیشنهاد گزینه دیگری است که در اختیار شما قرار بگیرد.
نکته اصلی در اینجا این است که شما از ارائه گزینه‌های بهتر (وقتی دستتان باز است که گزینه‌های بهتری ارائه دهید) نترسید.
البته این رویکرد محدودیت‌هایی دارد. به عبارتی اگر درخواستی از شما شد که در صورت ارائه هر پیشنهاد بهتری بازهم شما متضرر می‌شوید، این کار را نکنید و خیلی روشن و واضح “نه” بگویید.
2. یک دقیقه وقت بگذارید و توضیح دهید که چرا نمی‌توانید درخواست آن‌ها را برآورده کنید.
نه گفتن کار راحتی نیست زیرا صرف‌نظر از اینکه با مشتری یا دوست روبرو هستید، اگر درخواست آن‌ها را رد کنید، بعضی‌اوقات آزرده‌خاطر می‌شوند. غالباً، بهترین راه برای جلوگیری از این مسئله، توضیح ساده دلیل در مورد تصمیمی که گرفته‌اید، است.
در مثال قبل می‌توانید این‌گونه به مشتری خود توضیح دهید که: به نظر می‌رسد این پروژه ازلحاظ ظاهری پیچیده است و به نظر می‌رسد بودجه فعلی برای آن موجود نیست. به همین ترتیب، ممکن است بهترین راه‌حل برای شما استفاده از یک سیستم‌عامل پیش‌ساخته رسانه‌های اجتماعی باشد. اگر این پیشنهاد موردقبول شماست که هیچ در غیر این صورت من نمی‌توانم درخواست شما را قبول کنم.
در اینجا، ما به‌سادگی وقت صرف کردیم و توضیح دادیم که چرا انجام درخواست آن‌ها امکان‌پذیر نیست. توجه داشته باشید که ما به‌طور کامل رد نکردیم و واضح نه نگفتیم. اما گزینه دیگری را ارائه دادیم که با آن راحت‌تر خواهیم بود و آن‌ها را به جستجوی گزینه‌های دیگر (واقع‌بینانه‌تر) دعوت کردیم.
بااین‌حال، اگر راحت نیستید، از پیشنهاد گزینه‌های دیگر چشم‌پوشی کنید. فقط به یاد داشته باشید که موجب و روراست باشید تا کسی که از شما درخواست کرده است متوجه شود که چرا نه می‌گویید.
3. برای نه گفتن زیاد منتظر نمانید
در مورد نه گفتن، بهتر است تعلل نکنید و سریع پاسخ دهید.
هرچه بیشتر منتظر بمانید، ممکن است فشار بیشتری برای تسلیم شدن و گفتن “بله” احساس کنید و بنابراین به‌طور بالقوه کارهایی را انجام می‌دهید که به آن تمایلی ندارید و بابت انجام آن‌ها احساس بدی خواهید داشت.
طبق تجربه ما، کمی طول می‌کشد تا مهارت نه گفتن را بیاموزید و از این امر استفاده کنید. با این حال، به‌عنوان مهارتی که برای پرورش خودتان، آن را لازم دارید، به آن فکر کنید. هرچه بیشتر نه بگویید این مهارت در شما بیشتر تقویت می‌شود و استفاده از آن برایتان آسان‌تر می‌شود.
درنهایت، برخی ممکن است با رد درخواستشان توسط شما ناراحت و دلخور بشوند. بااین‌حال، مگر اینکه شما بی‌ادب یا سریع رفتار کرده باشید وگرنه هیچ دلیلی برای احساس گناه وجود ندارد. شما کارهای مهمی برای انجام دادن دارید و هیچ‌کس قادر نیست وقت شما را بهتر از شما اداره کند!
بیشتر بخوانید: چرا هیچوقت برای تغییر دیر نیست؟
نتیجه
نه یک کلمه قدرتمند است و در شرایط لازم و موردنیاز باید به‌درستی از آن استفاده شود. مهارت نه گفتن یک امر مهم است که می‌تواند روی زندگی شخصی، اجتماعی و کاری شما تاثیر بگذارد.
در مورد چگونگی نه گفتن این سه راه‌حل را امتحان کنید:
- گزینه‌های دیگری را پیشنهاد دهید که هر دو می‌توانید روی آن‌ها توافق کنید.
- توضیح دهید که چرا نمی‌توانید یک درخواست خاص را برآورده کنید.
- برای نه گفتن خیلی منتظر نمانید.
