روبرو شدن با یک فرد خودشیفته، چه در زندگی شخصی و چه در محل کار، می تواند مانند راه رفتن روی مین‌های روانشناختی باشد. به عبارت ساده، کار دشواری است. اما اگر به شما بگویم چندین استراتژی هوشمندانه برای خلع سلاح یک فرد خودشیفته بدون ایجاد درگیری بیشتر وجود دارد، چه می‌گویید؟
این ترفندها بر اساس درک ساختار روانی یک فرد خودشیفته و استفاده از آن به نفع شما بنا شده است. اگر کلافه شده‌اید و می‌خواهید بدانید که چگونه یک فرد خودشیفته را خلع سلاح کنید، در اینجا ۱۲ روش کم شناخته اما موثر برای انجام آن آورده شده است. با چرا همراه باشید.
بیشتر بخوانید: روانشناسی خودشیفته‌ها
1. تمرین همدلی
همدلی، به عنوان یک تاکتیک روانشناختی، اغلب هنگام برخورد با یک فرد خودشیفته غیرمنطقی به نظر می‌رسد. می‌فهمم که وقتی می‌گویید همدلی آخرین کاری است که می‌خواهید انجام دهید، حق با شماست. از این گذشته، آنها به دلیل فقدان همدلی شناخته شده‌اند و به نظر می‌رسد تلاشی بیهوده باشد که چیزی را به آنها ارائه دهید، چیزی که حتی به ندرت آن را جبران می‌کنند.
با این حال، همدلی به معنای دریافت چیزی در ازای آن نیست. این در مورد درک احساسات و دیدگاه شخص دیگر است. وقتی با همدلی واقعی به یک فرد خودشیفته نزدیک می‌شوید، رفتار او را توجیه نمی‌کنید و به او اجازه نمی‌دهید بیشتر شما را دستکاری فکری و عاطفی کند. در عوض، احساسات او را بدون اینکه خودتان درگیر عاطفی شوید، تأیید می‌کنید. این یک زمینه بی طرف ایجاد می‌کند که در آن تاکتیک‌های معمول کنترل و دستکاری فرد خودشیفته کمتر موثر است. با تمرین همدلی، خود را در موقعیتی قرار می‌دهید که بدون به خطر انداختن سلامت عاطفی خود، بتوان اعمال او را درک کنید.
2. تعیین مرزهای مشخص
حقه دوم در زرادخانه ما ایجاد مرزهای مشخص است. بر اساس تجربه من، تعیین مرز با یک فرد خودشیفته می‌تواند چالش برانگیز باشد. خودشیفته‌ها در شکستن محدودیت ها مهارت دارند. اما به همین دلیل است که تعریف و اجرای مرزهای شخصی خود حتی مهمتر است. می بینید، مرزها به عنوان دستورالعمل‌های شخصی شما برای نحوه برخورد با شما عمل می‌کنند. آنها دفاع شما در برابر تلاش های فرد خودشیفته برای دستکاری یا کنترل شما هستند.
هنگام تعیین مرز با یک فرد خودشیفته، به خاطر داشته باشید: در مورد نیازها و محدودیت های خود واضح باشید. مرزهای خود را به طور قاطع اما محترمانه برقرار کنید. در اجرای مرزهای خود ثابت قدم باشید. ایجاد مرزهای محکم از سلامت عاطفی شما محافظت می‌کند و کنترل تعامل را به شما باز می‌گرداند. این راهی ظریف اما قدرتمند برای ایستادگی بر روی حرف خود بدون تشدید درگیری ها است.
3. حفظ فاصله عاطفی
به دنبال تعیین مرزهای مشخص، ترفند روانشناختی سوم حفظ فاصله عاطفی است. اما مگر همدلی در مورد درک و به اشتراک گذاشتن احساسات دیگری نیست؟ بله، اما تمایز مهمی وجود دارد. هنگامی که با یک فرد خودشیفته تعامل دارید، درک احساسات او بدون اینکه اجازه دهید بر احساسات خودتان تأثیر بگذارد ضروری است. این همان چیزی است که حفظ فاصله عاطفی به آن مربوط می شود. این یک عمل متعادل کننده ظریف است. شما باید با احساسات او همدردی کنید، اما در عین حال ثبات عاطفی خود را حفظ کنید.
شما مجبور نیستید منفی نگری او را جذب کنید یا اجازه دهید رفتار او وضعیت عاطفی شما را دیکته کند. فقط به یاد داشته باشید که شما کنترل احساسات خود را دارید. آرام و خونسرد باشید. اجازه ندهید اعمال فرد خودشیفته تعادل عاطفی شما را تحت تأثیر قرار دهد. نمی‌خواهید به آنها مهماتی برای ایجاد درام بدهید.
4. مکالمه را به سمت موضوعات خنثی هدایت کنید
هنگام برخورد با یک فرد خودشیفته، منحرف کردن مکالمه از موضوعات بحث برانگیز یا شخصی به موضوعی خنثی‌تر می‌تواند از بالا گرفتن اوضاع جلوگیری کند. برای مثال، اگر بحث به سمت انتقاد یا کنایه‌های شخصی کشیده شد، ممکن است تمرکز را به یک علاقه عمومی، مانند تعطیلات آینده یا یک فیلم محبوب، تغییر دهید. این تاکتیک نه تنها آرامش را حفظ می‌کند، بلکه به شما کنترل بر جهت‌گیری مکالمه را نیز می‌دهد.
در محیط‌های کاری، اغلب بحث‌ها را با یک همکار خودشیفته با مطرح کردن یک پروژه کاری که نیاز به همکاری دارد، منحرف کنید. این کار نه تنها باعث می‌شود گفتگو پربار باشد، بلکه فرصت حملات شخصی یا رفتار سلطه‌جویانه را نیز به حداقل می‌رساند. حالا، اگر نمی‌توان از مخالفت اجتناب کرد، چه کاری می‌توانید انجام دهید؟ خوب، می‌توانید ترفند بعدی را انجام دهید.
5. بدون درگیری موافقت کنید که مخالفید
موافقت با مخالفت (Agreeing to disagree) با یک فرد خودشیفته مانوری ظریف است که شامل تأیید دیدگاه او بدون لزوماً تسلیم شدن در برابر آن است. دیدگاه متفاوت خود را به روشی قاطع اما نه خصمانه بیان کنید. این به حفظ احترام و مدارا در تعامل کمک می‌کند. برای مثال، ممکن است بگویید: «می‌فهمم چه می‌گویی، اما فکر می‌کنم ما ممکن است دیدگاه‌های متفاوتی در مورد این موضوع داشته باشیم.» این زبان نظر آنها را تأیید می‌کند بدون اینکه موضع شما را به خطر بیندازد.
از دیدگاه شخصی، دریافته‌ام که استفاده از عباراتی مانند «بیایید توافق کنیم که چیزها را متفاوت ببینیم» می‌تواند قبل از تشدید درگیری‌ها، از بروز آنها جلوگیری کند. این رویکرد به‌ویژه در جریان بحثی با همکارتان که تمایل دارد هر مخالفتی را توهین شخصی تلقی کند، می‌تواند موثر باشد. با پایان دادن دوستانه به گفتگو، هر دو بدون کینه بحث را ترک می‌کنید و روابط حرفه‌ای ضروری را نیز حفظ کرده‌اید.
6. از ارائه اطلاعات شخصی یا آسیب‌پذیری‌ها خودداری کنید
صحبت در مورد حرفه‌ای بودن و فاصله عاطفی، این تاکتیک نیز به آن کمک می‌کند. هنگام تعامل با یک فرد خودشیفته، عاقلانه است که از اطلاعات شخصی و آسیب‌پذیری‌های عاطفی خود محافظت کنید. اشتراک‌گذاری بیش از حد می‌تواند به آنها زمینه‌ای برای دستکاری یا انتقاد از شما در آینده بدهد. برای مثال، فاش کردن اینکه در زندگی شخصی‌تان دوران سختی را می‌گذرانید، ممکن است باعث شود آنها از این اطلاعات برای تضعیف اعتماد به نفس شما در زمان دیگری استفاده کنند.
نگه داشتن مکالمات در سطح و تمرکز بر موضوعات غیرشخصی می‌تواند به محافظت از سلامت عاطفی شما کمک کند. در عمل، هر زمان که احساس می‌کنید گفتگو به سمت مسائل شخصی می‌رود، با ظرافت آن را به موضوعات غیرشخصی‌تر مانند رویدادهای خبری یا آشنایان مشترک برگردانید و بدین ترتیب زندگی خصوصی‌تان را همانطور که هست، خصوصی نگه بدارید.
7. هنگام پاسخ به خواسته‌ها یا انتقادها از تاکتیک‌های تأخیر استفاده کنید
تاکتیک‌های تأخیر زمانی که با خواسته‌های غیر منطقی یا انتقادهای تند یک فرد خودشیفته روبرو هستید، می‌تواندبسیار موثر باشد. با درخواست زمان برای فکر کردن در مورد مسائل یا درخواست اطلاعات بیشتر، برای خودتان زمان بخرید تا پاسخی فرموله کنید یا حتی فوریت موقعیت را کاهش دهید.
برای مثال، اگر یک رئیس خودشیفته خواستار انجام یک کار پیچیده با یک ضرب‌الاجل غیر واقعی باشد، پاسخ دادن با عبارت «باید حجم کاری فعلی‌ام را بررسی کنم و در مورد زمان‌بندی به شما اطلاع دهم» می‌تواند انتظارات او را تعدیل کند. این استراتژی همچنین به کاهش فشار برای تسلیم شدن یا واکنش فوری که اغلب همان چیزی است که یک فرد خودشیفته به دنبال آن است، کمک می‌کند.
8. از روش سنگ خاکستری استفاده کنید
آیا تا به حال در مورد روش سنگ خاکستری (Gray Rock Method) چیزی شنیده‌اید؟ این یک استراتژی قدرتمند برای برخورد با افرادی است که تمایلات خودشیفتگی دارند یا کسانی که از ایجاد درام و جلب توجه لذت می‌برند. اساساً، هدف این روش این است که خودتان را برای دلسرد کردن فرد خودشیفته از تعامل بیشتر، به بی‌اهمیتی، بی‌جوابی و از نظر عاطفی صاف مانند یک سنگ خاکستری نشان دهید.
شما با آنها به روشی مؤدبانه اما بدون برقراری تعامل معنادار، رفتار می‌کنید. پاسخ‌های خود را به تلاش‌هایشان برای تحریک، کوتاه، خسته‌کننده و خنثی نگه دارید. این ممکن است شامل پاسخ دادن به سوالات با پاسخ‌های ساده یک کلمه‌ای یا عبارات معمولی باشد که دعوت به ادامه گفتگو نمی‌کند.
برای مثال، اگر یک فرد خودشیفته سعی می‌کند شما را به یک بحث یا واکنش تحریک کند، ممکن است به سادگی بگویید، «باشه»، «می‌فهمم» یا «جالبه»، بدون اینکه هیزم احساسی به آتش اضافه کنید. آیا مؤثر است؟ بله، مطمئنا! این کار واقعاً سوخت مورد نیاز فرد خودشیفته را از او می‌گیرد. به مرور زمان، آنها احتمالاً متوجه می‌شوند که تاکتیک‌های معمولشان روی شما کار نمی‌کند و توجه خود را به شخص دیگری که واکنش آشکارتری نشان می‌دهد، معطوف می‌کنند.
9. از بازی سرزنش اجتناب کنید
پذیرفتن تقصیر چیز دیگری است که خودشیفته‌ها در انجام آن مشکل دارند. آنها در منحرف کردن سرزنش و دستکاری شرایط به نفع خود، مهارت دارند. این شکلی ازmanipulation احساسی (manipulation عاطفی) است که می‌تواند شما را گیج و گناه زده کند. پس چگونه از این تله اجتناب می‌کنید؟ کلید این است که این رفتار را همان چیزی که هست، یعنی یک تاکتیک برای کنترل و دستکاری، تشخیص دهید. باری از گناهی که آنها سعی دارند روی شما بگذارند، بر دوش نگیرید. درک کنید که رفتار آنها بازتابنده ناامنی‌های خودشان است، نه کاستی‌های شما.
10. به غرور آنها دامن نزنید
بدیهی است که خودشیفته‌ها از توجه و تحسین تغذیه می‌کنند. این باعث تقویت برداشت غیرواقعی آنها از خودشان شده و حس برتری به آنها می‌دهد. حتی توجه منفی نیز می‌تواند از نظر آنها برای تأیید اهمیتشان مؤثر باشد.
بنابراین، چگونه از دامن زدن به غرور آنها اجتناب می‌کنید؟ وارد بحث یا رویارویی نشوید. از تعریف و تمجید بیش از حد یا تحسین اجتناب کنید. به تحریکاتی که برای کشاندن شما به قضیه طراحی شده‌اند، پاسخ ندهید. به عبارت ساده، از رفتارهایی که باعث باد شدن غرور آنها می‌شود، دست بکشید. این همه در مورد به دست گرفتن کنترل، تعیین لحن تعامل و حفظ تعادل عاطفی شما است. با این حال، ترفند بعدی نیز برای خلع سلاح کردن آنها مؤثر است.
11. از تقویت مثبت برای رفتارهای مطلوب استفاده کنید
همانطور که گفتم، همه چیز در مورد تعادل است. شما نمی‌خواهید به غرور آنها دامن بزنید، اما می‌خواهید زمانی که کار درستی انجام می‌دهند به آنها اطلاع دهید.
برای مثال، اگر یک همکار خودشیفته در جلسه‌ای مشارکت مثبتی داشته باشد، به طور خاص ایده یا تلاش خوب او را تأیید کنید. این رویکرد بدون تمجید بیش از حد از ویژگی‌هایی که صرفاً غرور آنها را باد می‌کند، رفتارهای بیشتر از این دست را تشویق می‌کند. خاص بودن در تعریف و تمجید به حفظ تمرکز روی عمل به جای فرد کمک می‌کند.
12. نبردهایتان را عاقلانه انتخاب کنید
آخرین ترفند روانشناختی برای خلع سلاح کردن یک فرد خودشیفته، شاید مهم‌ترین ترفند باش، نبردهایتان را عاقلانه انتخاب کنید. شرکت در هر بحثی یا تلاش برای تصحیح هرگونه تحریف می‌تواند خسته‌کننده باشد. ببینید، هر نبردی ارزش جنگیدن ندارد، به خصوص با یک فرد خودشیفته که از رویارویی و درگیری تغذیه می‌کند. در عوض، روی موقعیت‌هایی تمرکز کنید که مستقیماً روی شما تأثیر می‌گذارد یا از اهمیت بالایی برخوردار است.
اجازه دهید اختلافات جزئی برطرف شود. این رویکرد نه تنها انرژی شما را حفظ می‌کند، بلکه از کشاندن شما به درام‌های غیرضروری توسط فرد خودشیفته نیز جلوگیری می‌کند. این در مورد ایستادگی بر سر اصول خود در جایی که بیشترین اهمیت را دارد، در عین حال اجتناب از استرس و درگیری غیرضروری است.
